عنوان صفحه
مقدمه ............................... 1
تقطیر نفت خام ....................... 7
نمک زدایی از نفت خام ................ 8
فرآورده های تقطیر نفت خام ........... 20
تجزیه و تحلیل مواد نفتی از نظر تقطیر 22
تولید و تصفیه برش های نفتی .......... 28
انواع پالایشگاه ها ................... 29
عاری نمودن نفت خام از آب ............ 31
تعادل مایع بخار ..................... 34
انواع روغن های چرب کننده ........... 40
مقدمه :
نفت « پترول » یا به
اصطلاح روغن های معدنی مخلوطی از هیدروکربورها می باشد که منابع آن اغلب در اعماق
زمین وجود دارد .
انگلیسی ها کلمه لاتین آن
« پترولئوم » را پذیرفته اند . در صورتی که آلمانیها آن را
« اردل » به معنای روغن زمینی می نامند .
این ماده را از قرن ها
پیش به صورت گاز در آتشکده ها و یا به فرم قیر ( ماده ای که پس از تبخیر مواد فرار
یا سبک نفت از آن باقی می ماند ) می شناخته اند بطوری که در کتاب مقدس و تاریخی
اشاره شده است در ساختمان برج بابل از قیر استفاده گردیده و کشتی نوح و گهواره
حضرت موسی نیز به قیر اندود بوده است .
بابلی ها از قیر به عنوان
ماده احتراق در چراغها و تهیه ساروج جهت نیز قابل نفوذ نمودن سدها و بالاخره جهت
استحکام جاده ها استفاده می کرده اند . مصریها در قدیم مردگانشان را با آن مومیائی
می نموده اند . مردم در ایران – رومانی – باکو – هند قبل از میلاد مسیح بصورت
گوناگون این ماده مورد را مورد استعمال قرار داده اند . مدت زمان مدیدی مورد
استعمال نفت برای مصارف خانگی و یا به عنوان چرب کننده ها بود اما از آغاز قرن
شانزدهم میلادی روز به روز موارد استعمال آن رو به افزایش نهاد تا اینکه در سال
1854 میلادی ( در شهر گالیسی در اروپای مرکزی ) دو نفر داروساز وجود یک فراکسیون
سبک قابل اشتعال را در روغن زمینی تشخیص د ادند و همچنین به کمک تقطیر ، مواد
دیگری بدست آورند که برای ایجاد روشنایی به کار می رفت . بر اساس اینکار
آزمایشگاهی بود که بعداً دستگاههای عظیم نفت طرح ریزی و مورد بهره برداری قرار
گرفت .
صنعت نفت با احداث چاه
نفت دارک در منطقه پنسیلوانیای اتازونی در 27 ادت 1859 میلادی با تولید روزانه
1600 لیتر آغاز شد .این صنعت در ابتدا در بعضی از کشورها مانند کانادا ، روسیه –
ایتالیا و سپس با گذشت چند دهه دافه اکتشاف آن به منطقه خاورمیانه و خاور دور
گسترش یافت .
در پنجم خرداد 1287 شمسی
مطابق با 26 مه 1908 میلادی گروهی از مکتشفین سپس از هفت سال تفحص در تپه ها و کوه
های جنوب غربی ایران بالاخره نمره زحمات و کوشش خود را در مسجد سلیمان واقع در
دامنه جبال زاگروس و یا بهتر در کوههای بختیاری یافتند و بدین ترتیب از این تاریخ
صنعت نفت ایران پا به عرصه وجود گذاشت . ساختمان اولین خط لوله به طول 163 مایل
بین مسجد سلیمان و آبادان و تشکیل یک پالایشگاه در جزیره آبادان مدت سه سال طول
کشید و نخستین جریان نفت به پالایشگه در سال 1911 میلادی صورت گرفت بطور کلی تولید روزانه نفت در ایران تدریجاً
افزایش یافت بطوری که در سال های قبل از انقلاب اسلامی به حدود 8/5 میلیون شبکه در
روز رسیده بود . اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی بعلت وجود جنگ تحمیلی توسط دولت
عراق مقدار تولید نفتن به شدت کاهش یافت . بطوری که مقدار صادراتی نفت ایران از
867/4 میلیون بشکه در روز ( سال 1356 ) به 797 هزار شبکه در روز (سال 1359) کاهش
یافت . در آمار منتشره توسط BP تولید نفت خام جهان در سال 1994 روزانه 6/66 میلیون بشکه بوده است
که سهم تولید اعضای اوپک از آن حدود 3/27 میلیون بشکه در روز (41 درصد از کل
تولید جهان ) می باشد بدین ترتیب ، میزان نفت خام تولید شده برای ایران معادل 6/3
میلیون بشکه در روز ( که معادل 4/5 درصد از تولید جهانی ) است . در نظر است که سطح
تولید نفت خام طی سالهای 76-1372 در حدود 5/4 میلیون بشکه در روز حفظ شود .
یکی از مناطق سرشار از
ذخایر نفت و گاز ، منطقه خلیج فارس می باشد . خلیج فارس ، دریایی ک عمق و نیمه
بسته ای در جنوب غربی آسیا با مساحت 251 هزار کیلومتر مربع است . بسته های نفتی
خلیج فارس ، یکپارچه فلات قاره نامیده می شود . آب آن شود و میزان نمک در آن 38 تا
70 بخش در هزار اندازه گیری شده است .
هشت کشور ایران ، عراق ،
کویت ، عربستان ، قطر ،امارات عربی متحده ، بحرین و عمان به عنوان کشورهای ساحلی
خلیج فارس ، حدود 65 درصد ذخایر نفت و 32 درصد ذخایر جهان را در اختیار دارند آمار
منتشره شرکت BP
در زمینه ذخایر نفت و گاز نشان می دهد که در ابتدای سال 1994 میلادی کل ذخایر نفت
جهان یک تریلیون بشکه وکل ذخایر گاز طبیعی جهان 142 تریلیون متر مکعب است که با
روند مصرف کنونی کفاف 9/64 سال مصرف جهانی را می دهند . در این جهان ایران با 21
تریلیون متر مکعب دارای بیشترین ذخایر گاز طبیعی و عربستان با 2/261 میلیارد بشکه صاحب
بیشترین ذخایر نفت در منطقه می باشند . حجم صادرات نفت خام و فراورده های نفتی
کشورهای منطقه خلیج فارس روزانه به 15 میلیون بشکه در سال 1374 می رسد که این رقم
حدود 40 درصد مواد نفتی مورد معامله در بازارهای جهان را تشکیل می دئهد یکی دیگر
از مناطق نفت خیز کشور ، دریای خزر می باشد که در آخر مرداد ماه 1369 با حفر چاهی
به عمق 4219 متر در 30 کیلومتری شمال بندر انزلی برای نخستین بار با رسیدن به لایه
گاز ، وجود نفت و گاز در این منطقه به اثبات رسید. گاز استحصال شده از این منطقه
( منبع ) شامل 84 % متان ،10% پنتان ، 6%هگزان می باشد یادآوری می شود که تعداد
چاههای نفت شناسایی شده در بخشی از دریای خزر که متعلق به ایران می باشد تا این
تاریخ 40 مخزن ذکر شده است.
نفت ، منبع انرژی و سرچشمه مواد اولیه بسیاری از
ترکیبات شیمیایی است و این دو از عوامل اصلی اقتصاد مدرن بشمار می رود در صنایع
جدید از این ثروت بیکران و تغییر و تبدیل مواد خام اولیه آن بی اندازه استفاده می
شود مواد حاصل از صنایع نفتی امروزه بدو بخش
تقسیم می گردد :
1- فرآورده های پالایشگاهها 2- فرآورده های صنایع پتروشیمی
اگر نفت در محلی جمع گردد
به آن محل حوضچه نفتی و در صورتی که به صورت گاز جمع شود حوضچه گاز گویند از
مجموعه چند حوضچه در یک منطقه جغرافیایی ، یک میدان نفتی و یا میدان گاز حاصل می
شود . نفت یا گاز در سنگ هایی که دارای تخلخل و قابلیت نفوذند و سنگ مخزن نام
دارند جمع می شوند . نفت ، گاز و آب در یک مخزن ممکن است با هم وجود داشته باشند
چون نفت از آب سبکتر است همیشه روی آن
قرار می گیرد . مخازن نفت از نظر شکل ، اندازه و ترکیب سنگها با هم متفاوت اند .
مباحث علم نفت بسیار گسترده و شامل علوم
زمین شناسی ، شیمی ، فیزیک ، ریاضیات ، مهندسی و حفاری است . ماده اصلی نفت ، کربن
( C )
و هیدروژن ( H )
است که این مواد اساس گیاهان و حیوانات را تشکیل می دهند . از انجا که بیشتر مخازن
نفتی در مجاورت دریاها قرار دارند ، ریشه اصلی نفت را بایستی از محیط دریاها دانست
، خصوصاً اینکه مواد آلی ای که در دریا وجود دارند در تشکیل نفت از اهمیت بسیاری
برخوردارند .
نقش گیاهان دریایی در
تشکیل نفت را می توان در این دانست که قادرند مواد پیچیده آلی را توسط واکنش های
نوری از مواد غیرآلی که در آب حل می شده اند تهیه کنند بعنوان مثال
واکنش فوق گرماگیر است و
گرما را از نور خورشید می گیرد . گاهی مواد آلی از جریانات رودخانه ها گرفته می
شود . بیشتر رودخانه ها دارای مواد آلی اند . مثلاً رودخانه نیل 15 % و رودخانه
اوروگوئه 60 % مواد آلی دارند . کربروهیدرات های تشکیل شده سپس به هیدروکربن ها
تجزیه می شوند .
( هیدروکربن ها ) 
( کربوهیدرات )
مواد آلی سپس تحت شرایط
خاصی به نفت تبدیل می شوند . عوامل مؤثر در تبدیل مواد آلی به نفت عبارت اند از :
1- گرما و فشار 2-
بمباران رادیواکتیو توسط مواد رادیواکتیو در زمین مانند پرتو گاما 3- واکنش های
کاتالیزوری کاتالیزورهای مؤثر در تشکیل نفت ، وانادیم ، مولیبدن و نیکل هستند که
بعضی از آنها حتی در نفت هم به میزان جزئی یافت می شوند .
مواد رادیواکتیوی که ممکن
است در نفت یافت شوند ، اورانیوم و پتاسیم هستند نقش مواد رادیواکتیو را در تشکیل
نفت می توان در بمباران رادیواکتیو اسیدهای چرب (ROOH) توسط ذرات رادیواکتیو مشاهده کرد
که در نتیجه آن هیدروکربن های پارافینی تشکیل می شوند .
بطور خلاصه مراحل زیر لازمه تشکیل نفت و گاز هستند : 1-
منبع ماده آلی 2- فرآیندی که مواد آلی را به نفت تبدیل کند 3- مخزن برای ذخیره
کردن هیدروکربن ها 4- پوشش سنگی برای بستن سیستم ، شرایطی ک
1395/02/29
اطلاعات محصول:
قیمت: 12000
حجم فایل 217.5KB
فرمت فایل doc
